Đề bài: Chứng minh câu tục ngữ: “Lời nói gói vàng”
Bài Làm
Con người sống trong xã hội thì nhu cầu đi lại và giao tiếp là nhu cầu tối thiểu. Trong giao tiếp thì lời nói là phương tiện để diễn tả mong muốn, tâm tư, tình cảm của con người. Qua lời nói người xung quanh cũng có những đánh giá về người nói. Dân gian có câu: “Lời nói gói vàng”. Vậy chúng ta hiểu câu tục ngữ này như thế nào?
Như chúng ta đã biết bên cạnh ngôn ngữ cơ thể, ánh mắt thì lời nói chính là phương thức quan trọng trong giao tiếp. Lời nói là âm thanh, ngôn ngữ phát ra từ miệng, dùng để giao tiếp giữa con người với con người. Mà “Lời nói gói vàng” là sự so sánh đầy khéo léo giữa ngôn từ với một vật quý giá để khẳng định đối với mỗi người thì lời nói rất có giá trị và ý nghĩa to lớn. Để khuyên bảo mọi người cha ông ta đã nói:
“Lời nói chẳng mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”
Khi đọc chúng ta nhận thấy sự mâu thuẫn trong hai lời nói đó là một bên thì cho rằng quý như vàng, còn một bên thì nói rằng “chẳng mất tiền mua”. Vậy đâu mới là giá trị thật của lời nói? Trước hết, nói là khả năng của mỗi con người (trừ người mắc bệnh không nói được), ngay từ khi chúng ta chưa hiểu ý nghĩa của ngôn ngữ chúng ta đã có thể nói, nói rất nhiều thứ. Lời nói do bản thân tự nói ra, không phải tìm hay mua bán ở đâu cả. Chính vì vậy nên được cho rằng “chẳng mất tiền mua”. Nhưng nói như thế nào để “vừa lòng nhau” để cho lời nói thành “gói vàng” thì đó là điều mà mỗi chúng ta phải suy ngẫm.
Việc nói năng cho vừa lòng nhau sẽ giúp người nói đạt được những hiệu quả và mục đích nói nhất định. Ví như em muốn ứng cử mình vào vị trí lớp trưởng thì em phải dùng lời nói thuyết minh về bản thân và thuyết phục các bạn trong lớp, để các bạn thấy mình đủ khả năng nắm giữ vị trí kia. Việc lựa lời để nói giúp chúng ta được người xung quanh yêu mến, quý trọng. Lựa những lời hay ý đẹp mang tâm ý của bản thân là truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta. Sở dĩ trước khi nói chúng ta cần phải suy nghĩ, lựa lời vì lời nói như một lưỡi dao hai mặt. Nó có thể xây dựng tạo nên những mối quan hệ tốt đẹp, tạo ấn tượng tốt về người nói với người xung quanh nhưng đồng thời cũng có thể hủy hoại đi nó.
Lời nói mang những giá trị vật chất và tinh thần. Trong kinh doanh và lĩnh vực ngoại giao thì lời nói có thể quyết định đến thành bại của doanh nghiệp hay cả quốc gia. Vì thế những nhà ngoại giao, những người chịu trách nhiệm đàm phán thường là những người giỏi ăn nói. Về giá trị tinh thần thì lời nói thể hiện tác phong đạo đức và trình độ văn hóa của mỗi người. Nếu ta biết lựa lời nói cho đúng hoàn cảnh sẽ nhận được sự đồng tình và tình cảm của đối tượng giao tiếp, thậm trí là mọi người xung quanh. Trái lại, một người cư xử, ăn nói thô lỗ, cộc lốc sẽ bị mọi ngừi đánh giá và ghét bỏ hay thậm trí gây nên những tranh cãi, ẩu đả không đáng có.
Để đạt được hiệu quả cao trong giao tiếp chúng ta cần phải biết kiềm chế những cảm xúc tiêu cực như: tức giận, nóng nảy nhất là khi nói với người thân của chúng ta. Bở lẽ lời nói đã nói ra thì không thể thu hồi, nếu vì lời đó mà tình cảm thân thiết bị rạn nứt thì khó có thể thu hồi và cứu vãn. Vì vậy mỗi chúng ta cần rèn luyện kĩ năng nói đúng cách, luyện tính kiên nhẫn, bình tĩnh trong các tình huống. Từ đó công việc và cuộc sống sẽ dễ chịu hơn, dễ dàng đạt được hơn và nhận được nhiều sự yêu mến từ những người xung quanh.
Qua những phân tích trên chúng ta thấy được vẻ đẹp và giá trị của lời nói trong công việc và cuộc sống thường ngày. Lựa lời hay, ý đẹp sẽ giúp chúng ta đạt được mục đích giao tiếp dễ dàng hơn, gây ấn tượng tốt hơn cho mọi người. “Lời nói gói vàng” là bài học vô cùng quý giá nhất là cho thế hệ trẻ ngày nay.
Mai Du
