Đề bài: Giải thích câu tục ngữ: “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng”
Bài làm
Dân gian ta có một kho tàng tục ngữ, ca dao vô cùng phong phú. Trong đó có rất nhiều câu nói về đạo lí làm người cũng như triết lí nhân sinh trong cuộc sống. “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng” là một câu tục ngữ thấm đẫm giá trị nhân sinh to lớn.
Màu đen của mực (mực tàu), nguồn ánh sáng của đèn là hai biểu tượng về cái xấu và cái tốt, về dở và hay, cái lạc hậu, tiêu cực và cái tiến bộ, tích cực. "Gần" là bên cạnh, đặt bên cạnh, sống gần gũi. Đối lập với gần là xa, là tách biệt, cách ly. "Mực thì đen" nhưng có ở "gần" thì mới “đen". "Đèn thì sáng" nhưng có đặt gần, ở gần thì mới sáng. Câu tục ngữ nói về sự tương quan giữa hai sự vật, từ đó ẩn sâu trong đó là tầm quan trọng của mối quan hệ xã hội và môi trường tác động đến con người như thế nào.
Con người khi sinh ra vốn là như nhau, đều từ mẹ sinh ra cả. Đều là những người lương thiện. Nhưng bởi vì môi trường sống khác nhau tạo nên những con người khác nhau rất rõ rệt. Một người từ khi sinh ra được sống trong một gia đình có gia giáo, được giáo dục một cách chu đáo về tất cả mọi điều trong cuộc sống. Từ lễ giáo , đạo đức lối sống sao cho tốt với người xung quanh cho tới những kiến thức xã hội. Thì người ấy sẽ trở thành một người tốt, có ích cho xã hội. Bởi vì họ sống “ gần đèn” nên được hưởng ánh sáng từ những ngọn đèn ấy. Còn ngược lại, nếu sinh ra trong một gia đình hay môi trường sống với nhiều tệ nạn xã hội, sẽ làm ảnh hưởng tới tính cách của người đó. Tuy lúc mới sinh con người đều như nhau nhưng môi trường sống lại quyết định tính cách của con người trong đó. Người sinh ra trong môi trường xấu sẽ bị ảnh hưởng những thứ xấu của môi trường ấy. Và họ dễ mắc phải những tệ nạn xã hội hơn ai hết.
Môi trường sống đã tác động rất lớn đến tâm hồn của mỗi con người. Chúng ta cần phải biết chọn bạn mà chơi, tránh xa môi trường xấu. Noi gương những tấm gương tiêu biểu cần cù, tài giỏi… là bài học được ông cha ta dạy dỗ trong câu tục ngữ “ Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng”
Thật bất hạnh biết bao khi chúng ta phải sống xung quanh những tên trộm cướp, những kẻ bất lương, rượu chè cờ bạc? Nó sẽ làm ảnh hưởng xấu tới cuộc sống và tâm hồn của chúng ta. Chúng ta sẽ khó mà có thể tìm được hạnh phúc cho mình nếu sống ở đó. Và ngược lại, nếu chúng ta sống trong một môi trường trong lanh, với bên cạnh toàn là những người tốt bụng, hiền lành. Cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn bao giờ hết và chúng ta cảm thấy hạnh phúc yêu đời biết bao.
Tuy nhiên, không phải rằng cứ sống trong môi trường xấu thì sẽ “xấu” và sống trong môi trường tốt thì sẽ “tốt”. Đó còn là do tính cách của mỗi con người nữa. Như loài “ Sen” tuy rằng nở trong bùn mà chẳng “hơi tanh mùi bùn”. Con người nếu có bản lĩnh sẽ thay đổi được môi trường sống. Làm cho môi trường sống từ xấu trở nên dần tốt đẹp hơn. Và những người đó đủ cam đảm, quyết tâm làm được những điều đó mới là những người tài giỏi. Còn những người tuy sống trong môi trường tốt nhưng không thắng lại được cám dỗ trong cuộc sống để rồi lại sa chân vào con đường tội ác.
Cuộc sống là một dòng chảy không ngừng, ở đó nơi mà con người sinh hoạt làm việc và không ngừng thích nghi với cuộc sống. Môi trường sống tuy rằng quyết định tính cách của con người nhưng nó không thể chi phối hết được tất cả mọi thứ. Hãy là một con người có bản lĩnh, nghị lực để có thể vươn mình lên thoát khỏi môi trường mình đang sống. Chỉ có như vậy, cuộc sống của chúng ta mới càng trở nên tốt đẹp hơn được.
Và việc cùng nhau xây dựng một đất nước tốt đẹp, mới là điều sâu xa mà ông cha ta gửi gắm tới con cháu mai sau này. Hãy nỗ lực hết mình vì một cuộc sống tươi đẹp hơn.
Hà Văn
